Molenmaatjes - molens in Nederland
De molen heeft een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van onze samenleving. Met de onderstaande lessen kunnen de leerlingen op een boeiende manier meer leren over de verschillende soorten molens in Nederland.
De Korenmolen
Heb jij je wel eens afgevraagd hoe dat lekkere broodje in je hand gemaakt is? Vast wel. Heb jij je ook wel eens afgevraagd of mensen vroeger ook zulke lekkere broodjes aten? Het antwoord op die laatste vraag is ja. Of dat broodje net zo lekker smaakt als nu, dat weten we niet, maar we weten wel dat ze vroeger ook brood aten. Om brood te maken heb je meel nodig. Meel wordt gemaakt door graankorrels (tarwe, rogge, gerst) fijn te malen tot het meel is.
De Poldermolen
Vroeger was de grond in Nederland heel drassig. Het was erg moeilijk om op deze vochtige grond huizen te bouwen of bijvoorbeeld groenten te verbouwen. De grond moest dus droog gemaakt worden. Het water werd afgevoerd. Helaas ontstond er toen een nieuw probleem. De grond werd te droog en zakte in. De grond kwam dus nog lager te liggen. Nederland lag (en ligt) voor een groot deel lager dan de zee. Er was een hulpmiddel nodig om het water dat diep in de grond zat, weg te kunnen voeren. In de vijftiende eeuw kwam dat hulpmiddel: de poldermolen werd ontwikkeld. De eerste poldermolens schepten het water met een zogenaamd scheprad naar boven. Het scheprad ging draaien door de kracht van de wind.
De Watermolen
Molens zie je overal in Nederland. Als je aan een buitenlander vraagt wat er in Nederland te zien is zegt hij ‘molens’. Meestal bedoelen ze dan windmolens met draaiende wieken. Maar er zijn ook veel watermolens in Nederland. Die zijn wat minder opvallend. Vaak lijken het boerderijtjes of kleine gebouwtjes. Een windmolen draait door wind, een watermolen draait door water. Watermolens staan daarom vaak bij beekjes of rivieren. Sinds de invoering van stoommachines en elektriciteit zijn er veel watermolens afgebroken of omgebouwd tot een woonhuis.
De Molenmuis (groep 1 en 2)
Met het prentenboek De Molenmuis maken kleuters kennis met de windmolen. De muis, hoofdpersoon uit het prentenboek, beleeft zijn avonturen in een korenmolen. Ook ontdekken ze wat het werk van de molenaar inhoudt en dat de wind de wieken in beweging zet. Ze leren dat in korenmolen graan gemalen wordt tot meel waar de bakker dan brood van bakt. Dit meel kan ook gebruikt worden voor het bakken van pannenkoeken. De kinderen maken ook kennis met de molen als erfgoedlocatie.
De geschiedenis van de molen | Eva
Hoe werkt een molen? | Rutger
Knutselen en bakken | Linda
Filmpjes en mopjes | Jim
Aanvullend lesmateriaal
